Atrakcje Wambierzyc

Piękna miejscowość, w której znajduje się Kalwaria Wambierzycka (największe w Polsce założenie pielgrzymkowe). Wambierzyce zwane są również Kłodzką Jerozolimą.
Miasto stało się miejscem pielgrzymkowym, dzięki mieszkańcowi, który po żarliwej modlitwie pod kapliczką maryjną wydrążoną w lipie został nagle uzdrowiony – odzyskał wzrok. Cud zdarzył się w 1218 r.

Wambierzyce to urokliwy i jedyny w swoim rodzaju festiwal odpustowej dewocji. Wsią początkowo (w XIII w.) władał rycerski zakon joannitów. W końcu XIV w. przeszła ona w ręce rodu Panwitzów. Wkrótce rozpoczął się kult MB Wambierzyckiej.

Pierwsze sanktuarium zniszczyli husyci, drugie – wojna 30-letnia. W 1677 r. wieś nabył Daniel Paschasius von Osterberg i rozpoczął budowę okazałego kościoła i potężnej kalwarii. Od razu też przemianowano wszystkie elementy krajobrazu wg historii biblijnej. Kościół częściowo zawalił się w 1711 r., a wieś przeszła w ręce hr. von Götzen, który doprowadził w 1717 r. do postawienia wielkiej bazyliki o elipsoidalnej nawie z obejściem i poprzecznym prezbiterium pod kopułą.

Centrum wsi zajmuje plac NMP, o charakterze miejskim, choćby z uwagi na śliczne kamienice i przykrycie brukiem płynącego środkiem potoku. Rozplanowanie wsi odtwarza topografię Jerozolimy; są góry: Syjon, Synaj, Tabor, Horeb i Golgota, potok Cedron i sadzawka Siloe, nad ulicami wznoszą się Bramy Jerozolimskie. Vis-a-vis bazyliki, obok sadzawki stoi Pałac Heroda z malowanymi posągami naturalnej wielkości, a opodal mieści się sławna zabytkowa szopka z 800 figurkami (500 w ruchu), dzieło miejscowego cieśli Wittiga. Szopka czynna, oprócz pn., 10.00-16.00, z przerwą 13.00-14.00.

Wielkie schody prowadzą na Kalwarię z 150 kaplicami i stacjami, największe tego typu założenie na Śląsku. Cała święta wieś jest, być może, największym istniejącym założeniem kalwaryjskim architektoniczno-krajobrazowym w Europie i jako taka zasługiwałaby na kompleksową ochronę i większą czułość mieszkańców Wambierzyc.

Z Wambierzyc prowadzą szlaki turystyczne:
czerwony drogą do Ratna Dolnego, czas przejścia 2/3 godz.
czerwony do Skalnych Grzybów, czas przejścia 1 3/4 godz.
niebieski do Skalnych Grzybów, czas przejścia 1 3/4 godz.
niebieski do Radkowa, czas przejścia 1 1/3 godz.

Zabytki Wambierzyc to przede wszystkim bazylika pod wezwaniem NMP. Dla pielgrzymów najważniejsza jest gotycka figurka Matki Boskiej z Dzieciątkiem, która 17 sierpnia1980 r. została obdarzona przez papieża Jana Pawła II koronami papieskimi. Wspaniałą fasadę (o doskonałych proporcjach) u szczytu monumentalnych schodów iluminuje od początku XX w. 1390 żarówek. Założone na planie centralnym, wnętrze otaczają wspomniane obejścia z galerią obrazów wotywnych z XVIII w. i wejściami do części kaplic kalwaryjskich. Szczególne wrażenie robi grób Marii w przyziemiu świątyni, gdzie schodzi się po schodkach, by w mrocznym wnętrzu ujrzeć figurę „śpiącej” dziewicy z prawdziwymi włosami. Kościół jako taki olśniewa bogactwem barokowej ambony i przykuwa uwagę ołtarzem z malutką cudowną figurką.

Inne zabytki to liczne kaplice, krzyże, stacje kalwaryjne i figury na okolicznych wzgórzach i przy drogach polnych. Zbudowano ponad 130 kaplic i odtworzono symbolicznie inne miejsca znane ze Starego i Nowego Testamentu, m.in. Studnię Bethsabee, Sadzawkę Silhoe, bramę Gethsemane, Gihon i Owczą. Centralny plac stał się Doliną Józefata. Okolicznym wzgórzom nadano nazwy: Syjon, Tabor, Horeb, Synaj, a potok przemianowano na Cedron, nawiązując do historii biblijnej.

Wysokiej klasy atrakcją jest grupa ruchomych szopek powstałych w czasie kilkudziesięciu lat pracy ślusarza Ludwika Wittiga od roku 1882. Zawierają one 800 figurek ludzi i zwierząt, z czego 300 jest ruchomych. Szczególnie ciekawa jest miniaturowa kopalnia węgla z końca XIX wieku.

Od 1693 r. odbywają się w Wambierzycach inscenizacje Męki Pańskiej i wydarzeń Wielkiego Piątku oraz uroczystości związane ze Zmartwychwstaniem, dlatego warto wybrać się tam w Wielkanoc.

W górnej części wsi, w gospodarstwie sołtysa znajduje się ciekawe muzeum: imponująca kolekcja różnych przedmiotów gospodarstwa domowego, nie tylko rolniczego. Są tu np. zabytkowe radioodbiorniki i rowery. Obok zagroda danieli – można poznać bliżej te zwierzęta.

Ciekawostka

Fragmenty artykułu Romualda Pieli – Gazeta Wrocławska
A dzwony milczą, 31.05.2002.

…Cztery żelazne, kilkutonowe dzwony stoją na wzgórzu pół kilometra od centrum Wambierzyc. – Kiedyś stały w centrum Wambierzyc, ale ksiądz kazał je przewieźć na łąkę pod lasem, żeby wciąż nie pytano się go, dlaczego nie zawiesił daru od Niemców – przypominał Jan Boczkowski. Dzwony podarowane przez Niemców miały zawisnąć na wambierzyckiej Kalwarii. W Dolnośląskiej Jerozolimie zebrano nawet pieniądze na ten cel. Dzwony jednak do dzisiaj leżą zapomniane i opuszczone przez wszystkich. – Aż dziw bierze, że nikt ich jeszcze nie ukradł i nie sprzedał na złom – zastanawiał się Jan Boczkowski. Czy jest szansa na to, że w końcu dzwony będą bić? – Dar przekazany przez Niemców to trochę taka niedźwiedzia przysługa. Koszt wykonania dzwonnicy i zamontowania czterech dzwonów, które w sumie ważą 8 ton, to około 100 tys. zł – powiedział nam ksiądz Ryszard Szkoła, proboszcz wambierzyckiej parafii. – Nie mamy takich pieniędzy. Poza tym wciąż jest wiele innych, bardziej potrzebnych do wykonania remontów. Jeśli znalazłby się sponsor, który zechciałby choćby częściowo pokryć koszt budowy dzwonnicy, to może wtedy prace by ruszyły…

Dodaj komentarz