Zabytki Krzeszowa

Zespół klasztorny w Krzeszowie

Kościół Wniebowzięcia NMP

Barokowa fasada kościoła ma gotyckie proporcje. Wysokość siedemdziesięciometrowych wież jest dwukrotnie większa niż szerokość. Została ona podzielona na trzy strefy z figuralnymi kompozycjami. Już samo przyziemie z 3 metrowymi figurami robi niezwykłe wrażenie. Zoczyć można figurę Mojżesza z tablicą zawierająca 10 przykazań. Figurę Matki Bożej o wzorze sięgającym średniowiecza. Wnętrze świątyni urzeka niezwykłą przestrzennością. Efekt rozciągłości pogłębiają empory po obu stronach i freski Jerzego Wilhelma Kościół Wniebowzięcia NMP jest perłą architektoniczną, której każdy metr kwadratowy nadaję się do opisania. Będąc w Sudetach nie można nie wybrać się tu na jednodniowa wycieczkę.

Cystersi swoje kościoły zawsze powierzali pod patronat Matki Bożej jako Wniebowziętej. Zgodnie z tradycją, Patronką kościoła klasztornego w Krzeszowie jest Matka Boża Wniebowzięta. Na fasadzie kościoła klasztornego w środkowej jej kondygnacji, znajduje się figura Maryi jako Niepokalanie Poczętej, a pod nią widnieje napis w języku łacińskim: „Domus Gratiae Sanctae Mariae (Dom Łaski Świętej Maryi). Również na fasadzie, ponad głównym wejściem do kościoła, widnieje rzeźbiona korona książęca, a pod nią napis: „Domus Gratiae Mariae” (Dom Łaski Maryi). Napisy te mają związek z Obrazem Matki Bożej Łaskawej, który znajduje się wewnątrz kościoła i który nosi tytuł „Gratia Sanctae Mariae”- Łaska Świętej Maryi. Obraz ten umieszczony jest w głównym ołtarzu kościoła, nad tabernakulum. Jest on niewątpliwie z okresu średniowiecza. W swojej formie artystycznej przypomina Madonny z kościołów bizantyjskich. Namalowany na desce o rozmiarach 60×37 cm, przedstawia Matkę Bożą z Dzieciątkiem na prawym ramieniu. Dzieciątko zwrócone twarzą do matki, w lewej ręce trzyma zwinięty w rulonik pergamin. Twórca obrazu ani też dokładna data namalowania obrazu nie są znane. Biorąc pod uwagę walory artystyczne obrazu, czas jego powstania datuje się na koniec XIII lub początek XIV wieku. Odnośnie znalezienia się Obrazu w Krzeszowie istnieją dwa przekazy, z których jeden jest tradycyjnym opowiadaniem o cudownym znalezieniu się Obrazu w krzeszowskim kościele, drugi zaś mówi, że Obraz jest dziełem pustelnika imieniem Krzeszu. Tradycja głosi, że Obraz ten pochodzi z samego Bizancjum. Od 1970 roku duszpasterzami i kustoszami Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej są Ojcowie Cystersi przybyli z Opactwa w Wąchocku. Od początków czasów powojennych polscy duszpasterze zaczęli szerzyć, wśród napływowej ludności polskiej, kult Matki Bożej Łaskawej. Doroczna uroczystość odpustowa 15 sierpnia gromadzi rzesze ludzi z bliższych i dalszych okolic. Podczas uroczystości słynący łaskami Obraz bywa niesiony kolejno przez wszystkie stany: kapłani, ojcowie, matki, młodzież męska i żeńska, stan górniczy i dzieci. Po procesji pielgrzymi miejscowi i parafianie mogą ucałować swoją Patronkę. Druga uroczystość odpustowa ma miejsce 14 września, Podwyższenie Krzyża św. Zewnętrzna uroczystość odbywa się w drugą niedzielę września. Na uroczystość tą przybywają tradycyjnie pielgrzymi z Ziemi Wałbrzyskiej. Po Sumie ma miejsce procesja z relikwiami Krzyża Św. Po placu Kościelnym poświęcenie pojazdów mechanicznych.

Mauzoleum Piastów Świdnickich

Należy do najpiękniejszych obiektów sepulkralnych w Europie. Choć stanowi integralną część Kościoła NMP można zwiedzać go jedynie wchodząc bocznym wejściem. Posadzka wyłożona jest białym i czarnym marmurem, który odcina się od bogato zdobionych ścian. Podobnie jak w kościele niezwykła jest polichromia sklepienna z 1736 roku przedstawiająca przodków Piastów Świdnickich. Z oryginalnego sarkofagu Bolka I Surowego zachowała się tylko wierzchnia płyta marmurowa z postacią władcy. Sarkofag księcia świdnicko-jaworskiego Bolka II Prawego jest gotyckim dziełem z 1380 roku. Pomiędzy dwiema potężnymi symbolicznymi urnami ze spiżu znajduje się miedziana trumna, w której leżą szczątki pochowanych w Krzeszowie Piastów Świdnickich.

Kościół Pomocniczy Św. Józefa

Budowle usytuowano nietypowo z podłużną osią w kierunku pd. – pn. Fasada znajduje się od strony południowej. Świątynia, choć skromniejsza od Kościoła NMP, warta jest odwiedzenia dla pięknych fresków Michała Wilmanna z XVII w. Freski przedstawiają życie św. Józefa. Cechuje je zindywidualizowanie scen i postaci, bogata paleta kolorystyczna a czasem wręcz impresjonistyczny sposób malowania i umiejętne wykorzystanie dorobku malarstwa niderlandzkiego.

Klasztor

Od południowej strony klasztor prezentuje się niezwykle okazale niczym barokowy pałac. Wnętrza są niedostępne dla zwiedzających. Obowiązuje tu klauzura.

Dom Gościnny

Barokowy trzykondygnacyjny budynek na planie kwadratu wznosi się po północnej stronie dziedzińca klasztornego. Ten elegancki budynek zaprojektował Martin Frantz długo działający na Śląsku. W połowie lat 90-tych zaczęto odnawiać 12 zniszczonych pomieszczeń.

Kalwaria Krzeszowska

Należy do największych i najcenniejszych w Sudetach. Kalwarie zaczęły powstawać w XV w. kiedy to nasiliła się ilość dewocjonalii w Europie a droga do Ziemi Świętej została definitywnie zamknięta. Pomysł wybudowania drogi krzyżowej powstał w 1661 roku w wyniku pielgrzymki Bernarda Rosy do Rzymu. Stacje z drewna wznoszone na konstrukcji szkieletowej zamieniono w XVII wieku na murowane budynki. Wyposażone były w piękne obrazy Wilmanna. Przed wojnami śląskim przybywało tu 20 000 pielgrzymów rocznie. Sekularyzacja przyczyniła się do zaniedbania kalwarii. Większość stacji odnowiono w latach 90 –tych XXw. Krajoznawcze przejście Wielkiej Drogi Krzyżowej rozmieszczonej po całym Krzeszowicach.

Dodaj komentarz