Masyw Ślęży

Drugie, gruntownie zaktualizowane wydanie przewodnika po tajemniczej górze z zachowanymi kamiennymi wałami i celtyckimi rzeźbami. Teren niezwykle interesujący przyrodniczo ze względu na budowę geologiczną i roślinność. Opisy miejscowości na tle prezentacji regionu, wszystkich tras znakowanych i kilku nie znakowanych oraz rowerowych. Plany, rzuty i kolorowa mapa załącznikowa ułatwiają wędrowanie.

Pośród płaskich krajobrazów Niziny Śląskiej masyw Ślęży prezentuje się jako wyniosły bastion. Wyraźnie górująca nad okolicą od zarania dziejów była miejscem kultu. Nazywana Śląskim Olimpem Ślęża (718 m n.p.m.) jest najwyższym szczytem Przedgórza Sudeckiego. Wysokością 718 m n.p.m. przewyższa nawet najwyższy wierzchołek Gór Świętokrzyskich. Ślęża, nazywana także Sobótką, ma kształt dość regularnego stożka. Masyw zbudowany jest z granitów, gabra i amfibolitów.

Ślężę porastają dolnoreglowe lasy mieszane z przewagą sosny, świerka, dębu i buka. W partii szczytowej na rumowiskach rosną świerki. Odosobnienie masywu przyczynia się do zwiększenia opadów i chłodniejszego klimatu typowego dla obszarów górskich. Dzięki temu w lasach znajdziemy wiele okazów roślin górskich. Na gabrowych głazach szczytowych rosną mszaki. W podszyciu lasów występują m.in. wawrzynek wilczełyko, przenet purpurowy, kokoryczki, starce. Od 1954 roku Ślęża jest objęta ochroną jako Rezerwat Góra Sobótka (Ślęża) o powierzchni 142 ha.

Szczyt – niegdyś umocniony wałami – był miejscem kultu pogańskiego. Początki sięgają epoki brązu, a schyłek datuje się na X wiek. Szczyt obwiedziony jest wałem usypanym z kamieni o wydłużonym, owalnym kształcie. Na górze stoją tajemnicze posągi: „Panna z rybą”, „Niedźwiedź” czy „Dzik”, zwany także niedźwiedziem. Na posągach lub skałach wyryte są tajemnicze znaki krzyża solarnego. Kultowe rzeźby nie stoją i prawdopodobnie nigdy nie stały na szczycie Ślęży! Zostały przypadkiem odnalezione przez dzierżoniowskiego lekarza Burkhardta w 1733 r., w połowie drogi z Sobótki (miasta) na szczyt Ślęży i mniej więcej w tym samym miejscu do dzisiaj stoją. Wyjątkiem jest wspomniany „dzik”. Znaleziony w połowie XIX w. przy drodze ze Strzegomian, w XX w. został przeniesiony na szczyt Ślęży gdzie dziś stoi naprzeciw schroniska im. R. Zmorskiego. Ślęża była jednym z najważniejszych miejsc kultu całej Słowiańszczyzny.

Nazwę szczytu przejęło jedno z plemion zamieszkujących podnóże góry – Ślężanie, którzy zamieszkiwali później cały Śląsk. Za panowania Bolesława Krzywoustego wzniesiono na szczycie klasztor augustianów, sprowadzonych przez Piotra Własta. Po dość krótkim czasie budowlę przeniesiono do wsi Górki, a później do Wrocławia. Obecnie wierzchołek jest celem licznych wycieczek turystycznych. Stojąca na nim wieża widokowa umożliwia oglądanie wspaniałych panoram. Widać stąd Nizinę Śląską z Wrocławiem, Przedgórze Sudeckie, a w kierunku południowym i południowo-zachodnim dominują Sudety. Przez szczyt Ślęży przechodzą trzy szlaki – żółty, czerwony i niebieski. Dzięki temu mamy możliwość dotarcia na tę górę z sześciu różnych kierunków. Dodatkowo przez Przełęcz Tąpadła przebiega zielony szlak, który stwarza nam kolejne możliwości (z przełęczy na szczyt można dotrzeć szlakiem żółtym lub niebieskim).

Dodaj komentarz