Artystyczne wyroby ze szkła

Kolekcję szkła artystycznego w jeleniogórskim muzeum, zaczęto budować w 1964 r Podstawę stanowiło około 300 szkieł ocalałych z zawieruchy wojennej. Obecnie zbiór liczy ponad 8000 dzieł sztuki, ze szczególnym uwzględnieniem rzemiosła śląskiego.

Najstarsze przykłady pochodzą z X-V w p.n. e. Najnowsze reprezentują kierunki sztuki współczesnej (Stanisław i Paweł Borowscy, Wojciech Olech). Na stałej wystawie pokazano w porządku chronologicznym rozwój szklarstwa na 1300 obiektach.

Tradycja szklarska sięga kilku tysięcy lat. Z obszaru Morza Śródziemnego sztuka ta rozprzestrzeniła się po całej Europie i w średniowieczu dotarła także na Śląsk. Od późnego średniowiecza zaczęła się nowa epoka w dziejach szkła i odtąd Śląsk należy do najważniejszych ośrodków szklarskich w Europie. Produkcja koncentrowała się w Karkonoszach i Izerach; w Kotlinie Jeleniogórskiej i Kłodzkiej. Pierwsza udokumentowana huta pochodzi z 1366 r w Szklarskiej Porębie. Odtąd, aż po dzień dzisiejszy w Karkonoszach płoną piece szklarskie.

Śląskie warsztaty zdobnicze zasłynęły w epoce baroku. Szczególnie niedościgły wzór stanowią szkła autorstwa Friedricha Wintera, wykonane w technice wysokiego reliefu.

W 1617 r. przybyła na Śląsk z Czech, wywodząca się z Saksonii rodzina Preusslerów i ona to przez 230 lat odcisnęła niezatarte piętno na wytwórczości śląskiej. Za swe zasługi zostaje nobilitowana i pieczętuje się własnym herbem, który podziwiać można na stałej wystawie.

Nie można pominąć cieplickich warsztatów Johanna Gotfrieda Schneidera, które rozsławiły Kotlinę na cały świat. U nas można zobaczyć kilkanaście reprezentantów oraz wzorniki Schneidera (odciski wzorów na czerpanym papierze). Bogata i różnorodna kolekcja szkieł kostnych, malowanych emaliami, imitujących porcelanę XVIII w.

Biedermeierowska sala charakteryzuje się bogatą paletą kolorystyczną i różnorodnością technik zdobniczych. Są tu szkła powłokowe, malowane emaliami, rzeźbione, złocone i barwione w masie.

Nie sposób pominąć słynnej Schaffgotschowskiej Huty „Józefina”, założonej w 1842 r przez Franza Pohla.(ok. 2000 obiektów). Drugim ważnym reprezentantem jest huta Fritza Heckerta, której przykłady podziwiać można w sali secesji i historyzmu (ponad 1500), precyzyjnie rzeźbione puchary Wenzela Benny oraz projekty Aleksandra Pfohla, Maxa Rade i Ludwika Sütterlina.

W zbiorach Muzeum Karkonoskiego znajdują się:

  • szkła bohemskie – Huty w Harrachowie, Kamienickim, Senovie, Nowym Borze;
  • niemieckie – Brandenburgia, Saksonia, Bawaria;
  • francuskie – Lotaryngia-Nancy;
  • angielskie;
  • austriackie (Lobmayr);
  • Południowo-czeskie hialithy naśladujące wyroby z laki;

Na wyjątkową uwagę zasługują szkła polskie z XVIII-wiecznych hut Radziwiłłowskich (Urzecze, Naliboki), biedermeierowskie, lazurowane miedzią szkła kurortowe z Truskawca, secesyjne huty „Niemen”.

Kolekcję jeleniogórską wzbogacają przyciski do papieru; wykonane hutniczo, zdobione „na zimno”(ok. 100 szt.) oraz witraże XVI-XIX w.

W spółczesne szkło reprezentują twórcy polscy: Henryk Albin Tomaszewski, Stanisław i Paweł Borowscy, Ludwik Kiczura, Zbigniew Horbowy, Witold Turkiewicz, Barbara Miszczyk-Urbańska, Regina i Aleksander Puchała, Tasios Kiriazopulos, Erika Trzewik-Drosd, Władysław Zych, Konstanty Zieliński, Wojciech Olech, Jerzy Rosołowicz, Władysław Czyszczoń.

Twórcy czescy to: Paweł Hlawa, Jiri Suhajek, Paweł Oliwa, Oldrzich Lipa, Irina Żertowa, Vilem Vesely, Pawel Homolka, Jozef Tomecko, Franciszek Visner, Bretislaw Nowak, Grebienickova.

Oprócz stałej wystawy, dział szkła urządza wystawy czasowe twórców współczesnych, prowadzi szeroką współpracę z zagranicznymi ośrodkami szklarskimi i muzeami na terenie Czech, Niemiec, Austrii i Skandynawii. Prowadzi badania nad historycznym szklarstwem w Karkonoszach, odpowiada na kwerendy, ściśle współpracuje z wieloma specjalistami światowej sławy, bierze udział w międzynarodowych sympozjach i kongresach szklarskich.

Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia kolekcji i stałej wystawy, największej i najbardziej różnorodnej w Europie Środkowej.

Dodaj komentarz