Pierwsza w Polsce Droga św. Jakuba została otwarta 24 lipca 2005 r. w Jakubowie koło Głogowa i w Zgorzelcu. Włączyła się ona w ogólnoeuropejską sieć szlaków pątniczych prowadzących do Santiago de Compostela (Galicja, Hiszpania).
Począwszy od IX wieku w północnej części Półwyspu Iberyjskiego oraz we francuskich Pirenejach zaczęły powstawać drogi, którymi z całej Europy zmierzali pielgrzymi (początkowo przedstawiciele rycerstwa i mnisi, z czasem także mieszczanie, szlachta i koronowane głowy) do grobu św. Jakuba Starszego w północno-hiszpańskim sanktuarium. W średniowieczu Apostoł ten czczony był jako patron walki „z niewiernymi” na Półwyspie Iberyjskim, później czczony był w Europie jako patron rycerstwa, pielgrzymów i podróżników.
Symbole pielgrzymek do grobu św. Jakuba – charakterystyczna biała muszla, zazwyczaj na błękitnym tle – rozsiane są po całym Starym Kontynencie. O ogromnej roli pielgrzymek po Camino (jak nazywane są szlaki prowadzące do Santiago de Compostela) świadczy także to, że jeszcze Johann Wolfgang von Goethe pisał, iż „drogi św. Jakuba ukształtowały Europę”. Po rewolucji francuskiej znaczenie pielgrzymek wyraźnie spadło i dopiero ostatnie 20 lat przyniosło wyraźne ożywienie ruchu na Camino.
Po wizycie Jana Pawła II w Santiago de Compostela w roku 1982, Rada Europy uznała Drogę św. Jakuba pierwszą europejską drogą o znaczeniu dla kultury Kontynentu i zaapelowała o odtwarzanie i utrzymanie dawnych szlaków pątniczych. W 1986 Santiago de Compostela jako pierwsze otrzymało tytuł Europejskiej Stolicy Kultury (o to miano w roku 2010 ubiega się Görlitz/Zgorzelec, gdzie Dolnośląska Droga św. Jakuba połączy się z Ekumeniczną Drogą Pątniczą przez Saksonię i Turyngię), zaś w 1989 z udziałem Jana Pawła II odbyły się tam Światowe Dni Młodzieży.
Dolnośląska Droga św. Jakuba ma swoje „źródło” w Jakubowie koło Głogowa, który przez długie wieki (według niepotwierdzonej tradycji miejscowy kościół założony został w czasach Mieszka I w roku 991) był regionalnym ośrodkiem kultu Apostoła, o czym świadczą liczne elementy wystroju świątyni. Miejscowe stowarzyszenie „Bractwo św. Jakuba Apostoła” (inicjator przedsięwzięcia) chce ożywić tradycje pieszych pielgrzymek do Jakubowa. Od sierpnia 2005 szlak wytyczony jest już od Kolegiaty w Głogowie.
Dalej Droga prowadzi przez Grodowiec (regionalne sanktuarium maryjne), Polkowice, Chocianów, Bolesławiec, Nowogrodziec i Lubań do Zgorzelca, gdzie przez Most Staromiejski łączy się z Saksońską „Ökumenischer Pilgerweg”. Warto zaznaczyć, że lokalne samorządy w całości pokryły koszty oznakowania Drogi (biała muszla z czerwonym krzyżem na błękitnym tle), licząc na ożywienie i promocję północno-zachodniej części Dolnego Śląska, która dotąd nie była zbyt popularna jako obszar atrakcyjny turystycznie i kulturowo. Można oczekiwać, że w najbliższym czasie droga zostanie przedłużona o uzasadnione historycznie szlaki z Olsztyna przez Toruń i Poznań do Głogowa oraz z Krakowa przez Wrocław do Bolesławca (dawna Via Regia – Wysoka Droga).
W odróżnieniu od znanych w Polsce pielgrzymek pieszych (do Częstochowy czy Kalwarii), Droga św. Jakuba przeznaczona jest dla pątników indywidualnych lub małych grup, bez względu na wyznanie i narodowość, chcących doświadczyć w drodze ciszy i duchowej przemiany. Do ich dyspozycji będą nie tylko znajdujące się po drodze kościoły i kaplice, ale także maja być dogodne miejsca noclegowe w budynkach parafialnych i gospodarstwach agroturystycznych. Oczekuje się, że rocznie Dolnośląską Drogę św. Jakuba przejdzie 300-400 osób.
Opracowanie: Emil Mendyk