Ich płaskie, długie na 17 i szerokie na 4 km stoliwo zamyka od zachodu Kotlinę Kłodzką. Do Polski należy tylko część pn.-zach., zwana Zaworami oraz najwyższa pd.-wsch., ze Szczelińcem Wielkim (919 m) i Małym (896 m) oraz Błędnymi Skałami (860 m). Pn.-wsch. część Gór Stołowych przylega do Wzgórz Ścinawskich oddzielających je od Gór Sowich. Zachodnia część kończy się Obniżeniem Kudowy, pd.-zach. graniczy ze Wzgórzami Lewińskimi, na południu zaś dolina Bystrzycy Dusznickiej oddziela Hejszowinę od Gór Bystrzyckich.
Budowa Gór Stołowych ma płytowy, nie występujący nigdzie indziej w Polsce, charakter. Ławice silnie spękanych piaskowców ciosowych, rozdzielone są nieprzepuszczalnymi marglami i łupkami. Strukturę tą odzwierciedla także rzeźba terenu. Ponad płaską powierzchnię pierwszego poziomu (700 -750 m), wznoszą się ostrymi urwiskami „bastiony” drugiego poziomu (oba Szczelince, Skalniak (915 m) i pasmo Narożnika (851 m)). Różna odporność skał na wietrzenie spowodowała, że obszar Gór Stołowych obfituje w ciekawe formy skalne (fantastyczne labirynty i szczeliny, skały przypominające zwierzęta, grzyby czy ruiny).
Wierzchowinę porasta las świerkowy, w którym swój udział mają także buki, wiązy i jawory. Ponadto nieprzepuszczalne margle przyczyniły się do powstania torfowisk: Małego Torfowiska Batorowskiego oraz objętego obecnie rezerwatem ścisłym Wielkiego Torfowiska Batorowskiego.
W roku 1993 utworzony został Park Narodowy Gór Stołowych o powierzchni 6 280 ha. Obejmuje on wyższe partie Gór Stołowych. Na jego terenie znajdują się trzy rezerwaty przyrody: Błędne Skały, Szczeliniec Wielki i wspominane wcześniej Wielkie Torfowisko Batorowskie.
Jacek Potocki: ”Góry Stołowe. Ilustrowany przewodnik z mapami”. Wydawnictwo PLAN, Jelenia Góra 2007, wydanie II. Ilustrowany przewodnik z mapami, plany wszystkich miejscowości, zabytki architektury i cuda przyrody, parkingi, gastronomia, noclegi. Format 11 x 19 cm, stron 124, liczne mapki, plany i kolorowe zdjęcia.