Czarny Kocioł

CZARNY KOCIOŁ

Jest on także zwany Czarnym Kotłem Jagniątkowskim, a czarność w nazwie tego kotła skalnego pochodzi prawdopodobnie stąd, że w lecie znikają w nim ostatnie płaty śniegu topniejącego pod działaniem ciepłych promieni słońca. Od szczytu południowego zbiegają w dół Czarnego Kotła dość strome stoki skalne, pocięte dwoma większymi i kilkoma mniejszymi żlebami spływającymi na dno wgłębienia usianego rumoszem skalnym (zdjęcie 6). Brzeg Czarnego Kotła znajduje się na wysokości około 1320 m n. p. m. Od strony północnej Czarny Kocioł jest zupełnie otwarty. Poniżej strefy piargów przebiega w kotlinie na wysokości około 1090 m n. p. m. w kierunku północnym wał moreny czołowej, otaczającej niedużą łąkę. Znajdują się tu nieliczne bloki skalne różnej wielkości, które oderwały się kiedyś od stromych zboczy skalnych i potoczyły się po pochyłości aż do tego miejsca. Po stronie wschodniej Czarnego Kotła stoją w dość długim rzędzie wielkie bloki granitowe równolegle do linii brzegowej płaskiego wału moreny.

Roślinność Czarnego Kotła nie odbiega swoim składem gatunkowym od zbiorowisk roślinnych innych podobnych miejsc. Po stronie zachodniej Czarnego Kotła za częścią żwirowiska opadającego od krawędzi urwistej aż do dołu zalega na zboczu olbrzymi kobierzec bliźniczki psiej trawki porośnięty gęstymi łanami kosówki. W miejscach, gdzie łany kosówki rozluźniają się tworząc większe i mniejsze luki, rosną na rozrzuconych stanowiskach, kępami lub pojedynczo, świerki karłowate o charakterystycznych kształtach chorągiewkowatych swoich rzadkich koron. W miejscach zaś nie opanowanych przez kosówkę widnieją większe i mniejsze płaty ciemnozielone krzewinek borówki czarnej i brusznicy, między którymi gęsto porasta podbiałek alpejski. Zwarta murawa bliźniczki psiej trawki jest dość licznie przetkana arniką górską o dużych złocistych koszyczkach kwiatowych i turzycą tęgą o ciemnych kłosach. Wśród skąpej na ogół roślinności przeważają w niektórych wilgotniejszych miejscach turzyce, szczególnie turzycą pospolita i turzycą siwa, a także wełnianka pochwowata. Gdzieniegdzie znajdują się też kępki tomki wonnej, a rzadziej okazy Jastrzębca alpejskiego. Na skraju łąki rosną nieliczne jawory.

Wędrujący kamień

Osobliwością Czarnego Kotła jest tzw. wędrujący kamień, znajdujący się w jego części wschodniej na murawie moreny. Jest to duży, w przybliżeniu półtoratonowy blok skalny wysokości około 3 m. Na jednej jego ścianie jest wykuta litera W (od nazwy niemieckiej Wanderstein). W 1797 r. zaczęto obserwować i notować prze suwanie się tego bloku skalnego. Z opisu Hausleutnera z Jeleniej Góry wynika, że do 1810 r. przesunął się on o 30 m w kierunku północno-zachodnim. Przesuwanie się wędrującego kamienia można przypisać zsuwom zachodzącym współcześnie na zboczach o odpowiednim nachyleniu. Biorą w tym zjawisku udział procesy wietrzenia skał, a także woda z opadów atmosferycznych, która gromadzi się w dużych i licznych szczelinach skalnych i zamarzając w nich rozsadza skały, a odmarzając ułatwia przesuwanie się rozkruszonego materiału skalnego.

Wędrujący kamień może oczywiście przesuwać się i teraz, bo procesy zsuwania się brył granitowych po stokach Karkonoszy prawdopodobnie jeszcze nie ustały.

Przy drogach i na zrębach leśnych koło Czarnego Kotła czerwienią się wysokie i wysmukłe kwiatostany naparstnicy purpurowej (Digitalis purpurea L.). Dorodne okazy tej pięknej rośliny rozsiały się w Karkonoszach zapewne z najbliższych miejscowości podgórskich, gdzie są często hodowane w ogródkach przydomowych jako rośliny ozdobne.

Po wejściu na szlak turystyczny szczytowy, kierując się na zachód, przechodzi się przez Wielki Szyszak, wznoszący się do 1508 m n. p. m. Jego części szczytowe są całe pokryte dużymi blokami granitowymi, luźno spiętrzonymi, podobnie jak stoki kopca na szczycie Śnieżki. Za Wielkim Szyszakiem teren obniża się łagodnie do wysokości 1482 m n. p. m., a ścieżka górska, skręcająca na północny zachód, prowadzi do krawędzi Śnieżnych Kotłów.

Źródło: Stefan Macko „Świat roślin Karkonoskiego Parku Narodowego”

Dodaj komentarz